काठमाडौं । संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयले यसअघि नियुक्त भएका सबै पर्यटन सद्‍भावना दूतको नियुक्ति खारेज गर्ने निर्णय गरेको छ ।

पर्यटनमन्त्री सुदन किरातीले आइतबार तत्कालीन मन्त्रीले नियुक्त गरेका विभिन्न मुलुक र सहरहरुमा तोकिएका अवैतनिक पर्यटन दूतको नियुक्ति खारेज गरिदिएका हुन्। मन्त्रालयले तत्कालीन मन्त्रीको कार्यकालमा बनाइएको पर्यटनदूत सम्बन्धी कार्यविधि पनि खारेज गर्दै नयाँ कार्यविधि बनाएको जनाएको छ।

कार्यविधि नबन्दै अघिल्लो सरकारले दुई दर्जन स्थानमा पर्यटन सद्‍भावना दूत तोकेको थियो । यस्ता सद्‍भावना दूतहरु अवैतनिक हुने गर्छन् । तर, सरकारी नियुक्तिको लाभमा आफ्नो प्रतिष्ठा र व्यवसाय विस्तारमा धेरैजसो व्यक्ति सक्रिय हुने गरेको देखिन्छ । जसमा नेता र पार्टी निकटका व्यक्तिहरुलाई नियुक्तिमा प्राथमिकता दिने प्रचलन रहेको छ । अब भने मन्त्रालयले ‘सद्‍भावना दूत’ भन्ने स्थानमा ‘पर्यटन प्रवर्द्धक’ भन्ने शब्द राख्ने गरी कार्यविधि बनाएको छ ।

विदेशमा रहेर पर्यटन सम्बन्धी व्यापारमा कम्तीमा १० वर्ष बिताएको, ख्याती आर्जन गरेको, नैतिक पतन देखिने फौजदारी अभियोगमा सजाय नपाएको, नेपालप्रति सद्भाव र रुची भई नेपालको पर्यटन, खेलकुद, संस्कृति, कला प्रवर्द्धनमा कम्तीमा १० वर्षदेखि क्रियाशील रहेर राष्ट्रिय वा अन्तर्राष्टियस्तरमा ख्याती आर्जेको नेपाली, गैरआवासीय वा विदेशी नागरिकलाई पर्यटन मन्त्रालयले पर्यटन प्रवर्द्धक नियुक्त गर्न सक्ने कार्यविधिमा उल्लेख छ ।

कुनै पनि मुलुकमा शरणार्थीका रुपमा रहेको नागरिकलाई भने यस्तो नियुक्ति नदिइने जनाइएको छ। मन्त्रालयले पर्यटन प्रवर्द्धकको काम सन्तोषजनक नलागेमा जुनसुकै बेला हटाउन सक्ने जनाएको छ।

यसअघि पर्यटन बोर्डले पर्यटन दूत नियुक्ति गर्ने गरेको थियो। आम निर्वाचनअघिका पर्यटनमन्त्री जीवनराम श्रेष्ठको कार्यकालमा बोर्डको अधिकार मन्त्रालयमा तानिएको थियो। पर्यटनदूत शब्द लगायतका विषयमा परराष्ट्र मन्त्रालयले बारम्बार आपत्ति जनाउँदै आएको थियो। अन्तर्राष्ट्रिय महासन्धि अनुसार पर्यटन क्षेत्रको प्रवर्द्धन गर्ने व्यक्तिलाई दूत नै शब्द प्रयोग गरिएको विषयमा परराष्ट्र मन्त्रालयले लिखित असहमति पनि पठाएको मन्त्रालयका एक सहसचिवले जनाए।